संस्कारांवर आधारित भारतीयसंस्कृती
भारत देश हा खेड्यापाड्यांचा देश, सामाजिक, राजकीय, वैज्ञानिक, शैक्षणिक, सांस्कृतिक अशा अनेक विषयांमध्ये पुढारलेला देश. सुजाण आणि सुसंस्कृत अशी पिढी तयार करण्यासाठी आपल्या ऋषी-मुनींनी त्यांच्या अथक प्रयत्नांनी संस्कारांची निर्मिती केली. संस्काराचा हेतू फक्त धार्मिक नसून वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून सुद्धा मनुष्यजीवनाला हितकर आहे. आणि या संस्कारांमुळेच आपला भारत देश संपूर्ण विश्वामध्ये अद्वितीय असा देश आहे.
प्राचीन काळी प्रत्येक कार्याची सुरुवात संस्काराने होत असायची. त्या काळात संस्कारांची संख्या खूप जास्त होती परंतु जसजसा काळ बदलत गेला, व्यस्तता वाढत गेली जीवनशैली बदलत गेली तसतसे संस्कार लोप पावत गेले. व संस्कारांची संख्या कमी झाली. आपल्या धर्मशास्त्रामध्ये मुख्य सोहळा संस्कारांची व्याख्या दिसून येते. त्यामध्ये सगळ्यात पहिला संस्कार गर्भाधानसंस्कार हा आहे. गर्भाधानसंस्कार हा जन्मापूर्वीचा तर अंतिमसंस्कार हा मृत्यू नंतरचा संस्कार होय.
१६ संस्कारांची नावे खालील प्रमाणे
१ गर्भाधान ९ विद्यारंभ
२ पुंसवन १० कर्णवेध
३ सीमंतोन्नयन ११ यज्ञोपवीत
४ जातकर्म १२ वेदारंभ
५ नामकरण १३ केशांत
६ निष्क्रमण १४ समावर्तन
७ अन्नप्राशन १५ विवाह
८ चूडाकर्म. १६ अंत्येष्टी
या संस्कारांद्वारे माणसाच्या विचारांत परिवर्तन करता येते. त्यामुळे माणसाचे शरीर, मन आणि आत्मा या तिन्हींची शुद्धी होते. जन्मपूर्व संस्कारांपासून संस्काराला सुरुवात होते, तेव्हापासूनच जर जाणीवपूर्वक संस्कार केले नाहीत , तर ती व्यक्ती अतिरेकी, भ्रष्टाचारी आणि व्यभिचारी बनण्याची शक्यता असते. त्यामुळे व्यक्ती स्वतःचे आणि इतरांचेही जीवन दुःखी बनवायला मागेपुढे पाहत नाही. अशा या सोळा संस्कारांपैकी पहिल्या तीन संस्कारांचे एकत्रीकरण म्हणजे "गर्भसंस्कार" होय. आयुर्वेदामध्ये सोळा संस्कारांपैकी सर्वाधिक महत्त्व गर्भसंस्काराला दिले आहे. आपले ऋषी मुनी कुणी बाबा-बुवा नसून त्या काळातले सायंटिस्ट होते. त्यामुळे त्यांना माहिती होतं की जात असतानाच बाळाच्या मेंदूचा सर्वाधिक विकास होतो. याची काही पौराणिक व ऐतिहासिक दाखले देखील आहे. ते आपण पुढील ब्लॉग मध्ये बघणारच आहोत
या ब्लॉग मध्ये दिलेल्या सोळा संस्कारांच्या नावाप्रमाणे सविस्तर माहिती पुढील ब्लॉग मध्ये दिली आहे.
मला आशा आहे की आपल्याला हा ब्लॉग वाचून नक्कीच फायदा होईल. अशा अनेक विषयांची माहिती मी ब्लॉग च्या माध्यमातून घेऊन येत असते. ब्लॉग आवडला इतरांना देखील शेअर करा. म्हणजे त्यांना आहे या माहितीचा उपयोग होईल.
अधिक माहितीसाठी खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून २१ व्या शतकातील गर्भसंस्कार हा फेसबुक ग्रुप जॉईन करा.
तसेच आणखी नवनवीन माहिती मिळण्यासाठी यूट्यूब चैनल ला भेट द्या.
तुम्ही माझा ब्लॉग शेवटपर्यंत वाचला त्याबद्दल तुमचे खूप खूप आभार.
धन्यवाद..!
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा